De eerste nachtvorst is altijd even wennen. Planten krijgen een wit randje, de grond voelt hard aan en de tuin lijkt ineens een stuk stiller. Maar achter die stilte gebeurt van alles en jij kunt je tuin helpen om de winter gezond door te komen. Bovendien is dit hét moment om slimme materialen zoals boomschors, grind en split in te zetten.
1. Bescherm je planten: mulch is je beste vriend
Wanneer het vriest, hebben planten vooral last van temperatuurschommelingen in de bodem. Een laag mulch werkt isolerend én ziet er netjes uit. Boomschors is hiervoor ideaal, omdat: het de wortels beschermt tegen vorst en uitdroging, het onkruidgroei remt en het water beter vasthoudt. Gebruik een laag van zo’n 5–7 cm rond vaste planten, struiken en jonge aanplant. Let er wel op dat je boomschors niet tegen de stam aandrukt — laat 5 cm vrij om schimmelvorming te voorkomen. Wat eventueel ook een goed alternatief is, is Lava split. Lavakorrels hebben een open structuur die veel water vast kunnen houden. Lava beschermt boomwortels tegen strenge vorst, voert teveel water af, en maakt uw tuin heel onderhoudsvriendelijk. Gebruik een laagje van 5 cm, niet dikker, het moet de warmte vasthouden, maar mag niet verstikken. Je kunt ook goed op deze laag lopen, lava wordt niet glad bij vorst, ook gaat het jarenlang mee.
2. Potten en vorst: denk vooruit
Terracotta potten kunnen barsten bij vorst. Verplaats ze naar een beschutte plek, of wikkel ze in noppenfolie. Heb je potten die niet verplaatst kunnen worden? Leg dan een laag grind of split onder de pot. Het zorgt dat er geen water onder de pot blijft staan. Stilstaand water + vorst = gegarandeerde schade.
3. Winterbloeiers voor kleur
Zelfs met vorst kan je tuin sprankelen. Overweeg winterbloeiers zoals: helleborus winterheide sneeuwbal (viburnum bodnantense) siergrassen die prachtig rijpen Deze planten houden de tuin levendig en creëren prachtige winterplaatjes.
4. Dieren verwennen tijdens koude dagen
Vogels helpen je tuin gezond te houden en brengen leven in de wintermaanden. Hang vetbollen op, vul een silo met zonnepitten en plaats een schaaltje met vers water. Controleer dat laatste regelmatig, want het bevriest sneller dan je denkt. Vergeet ook de egeltjes niet, ruim bladeren of houtstapels niet allemaal op, dit is een goede winterplaats voor deze dieren waar ze hun winterslaap houden van november tot maart.
5. Slim omgaan met blad
Je hoeft niet alles op te ruimen. Laat blad onder struiken of op borders liggen als natuurlijke bescherming voor de struiken en dieren. Gebruik grindpaden om te voorkomen dat de tuin rommelig oogt. Tip: Zet tuinafboording langs de randen van borders. Dit zorgt voor een nette overgang én voorkomt dat bladeren over je hele pad verspreid raken. Cortenstaal geeft een prachtige warme en natuurlijke uitstraling. Gebruik afboording waar de grondpinnen al aan vast zitten voor een snelle plaatsing.
6. Grind en split als winterharde sfeermakers
Grind of split is ideaal in de winter: het kan tegen vorst, het blijft stabiel en het geeft structuur aan de tuin. In combinatie met grindmatten blijft het goed liggen en kun je er met de auto, de fiets of zelfs met een rolstoel goed overheen rijden. Nog een groot voordeel, vooral split blijft stroef, ook als de straat glad is. Uitglijden zal dus niet snel gebeuren.
Zo gebruik je het het best: Leg eerst grindmatten voor stabilisatie, hier zit meestal al een worteldoek aan vast. Gebruik een laagje van 5 cm voor paden en opritten. Kies voor donkere tinten (basalt, leisteen, beach pebbles) voor wintercontrast — de kleuren springen eruit tegen rijp en sneeuw.
7. Wintermagie creëren
Verlichting doet extra veel in de winter. Combineer lichtsnoeren in struiken en bomen met lantaarns op een grind- of boomschorspad. Sneeuw of rijpvorming reflecteert het licht en geeft een betoverend effect. Je eigen wintersprookje!
Samengevat: met boomschors, grind en split creëer je niet alleen structuur en sfeer, maar bescherm je je tuin en de dieren die in je tuin leven, tegen de eerste serieuze kou. Zo blijft je tuin mooi, gezond en onderhoudsvriendelijk, zelfs in de winter, de planten en dieren in je tuin zullen je dankbaar zijn.
